کاربرد مدل موج جنبشی در طراحی و ارزیابی آبیاری شیاری

آبیاری شیاری یکی از روشهای آبیاری سطحی است که بدلیل دارا بودن راندمان بالاتر بیشتر از سایر روشهای آبیاری سطحی مورد استفاده قرار میگیرد. ارزیابی سیستم آبیاری شیاری به منظور بهبود راندمان کاربرد آب ، کار وقت گیر و پرهزینه ای می باشد. بکارگیری مدلهای آبیاری سطحی به منظور توصیف یا پیش بینی خصوصیات هیدرولیک آبیاری سطحی دو دهه گذشته مورد توجه و تحقیق قرار گرفته است . نتیجه این تحقیقات به تفهیم بیشتر پدیده آبیاری سطحی از نقطه نظر هیدرولیکی و افزایش قابلیت کاربرد استفاده متخصصین این رشته جهت طراحی و ارزیابی آبیاری شیاری با استفاده از حداقل روابط تجربی کمک خواهد کرد. مدلهای جامع تر از قبیل مدل هیدرودینامیکی و مدل اینرسی صفر که قادر به حل کامل معادلات حاکم بر جریان آب در آبیاری سطحی می باشند به علت پیچیدگی تنها در سطوح تحقیقاتی و به منظور ارزیابی مدل های ساده تر کاربرد دارند. مدل موج جنبشی مدل ساده ای است که با فرضیاتی چند از مدل های جامع تر استخراج گردیده است . این مدل دارای تئوری ساده و قابلیت کاربرد بیشتر در کارهای عملی می باشد. مطالعات محققین نشان داده است که مدل موج جنبشی درعین سادگی قادر است فرآیندهای آبیاری شیاری در مزارع شیب دار را با دقت خوبی تخمین بزند. دقت پیش بینی مدل های آبیاری سطحی تا حد زیادی بستگی به دقت تعیین پارامترهای معادله نفوذ آب به خاک دارد . در این مطالعه بمنظور ارزیابی مدل موج جنبشی تحت روشهای مختلف تعیین پارامترهای معادله نفوذ آب به خاک دارد. در این مطالعه بمنظور ارزیابی مدل موج جنبشی تحت روشهای مختلف تعیین پارامترهای معادله نفوذ آب به خاک مطالعات صحرائی شامل ارزیابی سیستم آبیاری شیاری در سه مزرعه آبیاری شیاری واقع دراصفهان و شهرکرد که دارای خصوصیات خاک و شیار متفاوت بودند انجام گرفت . برای دست یابی به پارامترهای مختلف معادله نفوذ کوستیاکف - لوئیس از سه روش جدید تعیین معادله نفوذ یعنی روش نفوذ سنجی چرخشی، روش بیلان حجم و روش مدل سینگ ویو استفاده گردید. برای هریک از روشهای فوق الذکر با اعمال سه تکرار در هر مزرعه پارامترهای معادله نفوذ کوستیاکف - لوئیس تعیین گردید. شبیه سازی مدل موج جنبشی برای مزارع مطالعاتی و مقایسه پیش بینی نتایج مدل با اندازه گیریهای صحرائی نشان داد که مدل موج جنبشی باپارامترهای معادله نفوذ حاصل از روش بیلان حجم بهترین پیش بینی را در مقایسه با دو روش دیگر دارد . همچنین نتایج نشان داد که مدل موج جنبشی در عین سادگی قادر است با دقت بالائی شرایط مزرعه ای را برای سیستم آبیاری شیاری ارزیابی و شبیه سازی نماید .